Siêu âm động mạch cảnh có xơ vữa nhưng không hẹp không phình, nguy hiểm không?

Cho em hỏi kết quả siêu âm động mạch cảnh có xơ vữa nhưng không hẹp không phình thì nguy hiểm không ah (Khán giả C.T.K.D.)

Kênh Bệnh đột quỵ trả lời:

Chào bạn,

Với bệnh nhân nữ 53 tuổi, kết quả này chưa phải là tình trạng nguy hiểm, nhưng có dấu hiệu xơ vữa mạch máu giai đoạn sớm và cần theo dõi – kiểm soát yếu tố nguy cơ, chứ không nên bỏ qua hoàn toàn.

Chúng tôi giải thích từng phần để bạn dễ hiểu nhé.

Trước hết, về dòng chảy và vận tốc máu ở động mạch cảnh chung, cảnh trong, cảnh ngoài hai bên: các chỉ số PSV đều nằm trong giới hạn cho phép, không ghi nhận hẹp dòng chảy có ý nghĩa, không có rối loạn dòng (flow vẫn (+)). Điều này rất quan trọng vì nó cho thấy máu lên não vẫn lưu thông tốt, chưa có nguy cơ thiếu máu não do hẹp mạch.

Về độ dày lớp nội trung mạc (IMT): IMT hai bên đều khoảng 0,8 mm. Ở người trên 50 tuổi, IMT < 0,9 mm thường được xem là chưa dày bệnh lý, nhưng 0,8 mm là tiệm cận ngưỡng, cho thấy bắt đầu có thay đổi xơ vữa theo tuổi và các yếu tố nguy cơ tim mạch.

Điểm đáng chú ý nhất trong kết quả là: “Động mạch cảnh bên phải có mảng xơ vữa 2,1 x 4 mm, không hẹp, không bóc tách”.

Mảng xơ vữa này: Kích thước nhỏ, không gây hẹp lòng mạch, không ảnh hưởng đến dòng máu lên não → Đây được xếp vào xơ vữa động mạch cảnh mức độ nhẹ.

Các động mạch khác (động mạch đốt sống, động mạch dưới đòn, hệ động mạch cảnh còn lại) đều được mô tả không hẹp, không phình, không bóc tách, kích thước trong giới hạn bình thường. Đây là điểm rất tốt.

Phần kết luận ghi rõ: “Hệ động mạch cảnh ngoài sọ, cột sống, dưới đòn hai bên: có mảng xơ vữa nhỏ ở hành cảnh phải, không gây hẹp.” → Điều này khẳng định lại rằng chưa có tổn thương nguy hiểm hay cần can thiệp.

Vậy có đáng lo không?

Câu trả lời là: Chưa nguy hiểm, chưa cần can thiệp thủ thuật hay phẫu thuật, nhưng là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh xơ vữa động mạch.

Ở tuổi 53, việc xuất hiện mảng xơ vữa nhỏ như vậy khá thường gặp, nhất là nếu bệnh nhân có: Tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, thừa cân, ít vận động, hút thuốc lá, tiền sử tim mạch trong gia đình.

Nên làm gì tiếp theo?

Thông thường, hướng xử trí phù hợp là:

• Kiểm soát huyết áp, mỡ máu, đường huyết (nếu có)
• Điều chỉnh lối sống: ăn giảm mỡ xấu, tăng vận động, ngủ đủ
• Tái khám và siêu âm động mạch cảnh lại sau 6-12 tháng để theo dõi mảng xơ vữa có lớn lên hay không

Chỉ khi mảng xơ vữa lớn nhanh, gây hẹp ≥ 50%, hoặc bệnh nhân có triệu chứng thần kinh (chóng mặt nhiều, yếu liệt, nói khó thoáng qua…) thì mới cần đánh giá sâu hơn.

Tóm lại:

Kết quả này không đáng lo ở thời điểm hiện tại, nhưng là tín hiệu để kiểm soát sức khỏe tim mạch nghiêm túc hơn, nhằm phòng ngừa đột quỵ và biến cố về sau.

Thân mến.