Sương mù não tồn tại bao lâu sau mắc COVID-19?

Chứng sương mù não hậu COVID-19 có thể khiến bạn khó khăn khi làm việc.

Theo một nghiên cứu được công bố vào tháng 9 năm 2021 trên tạp chí PLoS Medicine, nhiều người sau khi khỏi COVID-19 mà không để lại hậu quả gì. Tuy nhiên, cũng có một số người tiếp tục xuất hiện nhiều triệu chứng khác kéo dài trong vài tuần, thậm chí vài tháng. Cụ thể, cứ 3 người thì có 1 người gặp phải tình trạng trên. Đây được gọi là chứng hậu COVID-19, có thể làm suy nhược người bệnh, kể cả những người ban đầu mắc COVID-19 với triệu chứng tương đối nhẹ.

Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ dữ liệu về việc liệu biến thể omicron, có xu hướng gây ra triệu chứng COVID-19 ít nghiêm trọng hơn so với biến thể delta, có thể gây ra hậu quả lâu dài hay không. Nhưng các chuyên gia sức khỏe cộng đồng cảm thấy có thể có lý do để lo lắng.

Một vấn đề phổ biến và đặc biệt rắc rối với hậu COVID-19 là tình trạng suy giảm nhận thức, hay còn gọi là sương mù não. Các triệu chứng khác của hậu COVID-19 bao gồm kiệt sức, khó thở, đau đầu, khó ngủ, ho, choáng váng và thay đổi vị giác và khứu giác, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC).

Sương mù não là gì?

“Sương mù não” không phải là một thuật ngữ chuyên môn, mà là một cách viết tắt để mô tả suy nghĩ chậm chạp hoặc mờ nhạt. Mỗi người có một số vấn đề khác nhau có thể khiến bạn khó vượt qua một ngày bình thường, chẳng hạn như lú lẫn, mất trí nhớ, khó nhớ từ, suy nghĩ chậm chạp, khó tập trung và dễ mất tập trung.

Một người đã trải qua loại sương mù não này là Fiona Lowenstein (New York), người đã mắc COVID-19 vào tháng 3 năm 2020 nghiêm Những vấn đề cô đang mắc phải cũng là tình trạng chung của hơn 11.000 người trong nhóm Body Politic do cô lập ra. Cô nói rằng, các vấn đề về trí nhớ ngắn hạn đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống của mình.trọng đến mức phải nhập viện.

Lowenstein mô tả một loạt các vấn đề về trí nhớ ngắn hạn tàn phá cuộc sống hàng ngày như: đi đến tủ lấy chất tẩy rửa trong khi giặt quần áo và sau đó quên mất lý do tại sao hoặc nhìn chằm chằm vào máy tính cố gắng viết, đôi khi không nhớ lại chủ đề…

Những thành viên trên nhóm Body Politic cũng phàn nàn tương tự rằng sương mù não ảnh hưởng đến công việc của họ, với một số người phải vật lộn để duy trì năng suất và những người khác rời bỏ công việc của họ vì họ thấy nó không thể hoạt động.

Hàng loạt nạn nhân bị ảnh hưởng bởi chứng sương mù não

Các chuyên gia đang bắt đầu tìm hiểu về mức độ lan rộng của chứng sương mù não – và những con số thật đáng kinh ngạc.

Trong một cuộc khảo sát được công bố vào tháng 7 năm 2021 trên tạp chí The Lancet’s EClinical Medicine, với sự tham gia của 3.762 người có COVID-19 được xác nhận hoặc nghi ngờ, 85% đã báo cáo về tình trạng sương mù não – mà các tác giả định nghĩa là kém chú ý, giải quyết vấn đề và ra quyết định. Chỉ một phần nhỏ trong số đó (10%) trước đó đã phải nhập viện vì COVID-19 nghiêm trọng.

Tuy nhiên, vấn đề nhập viện là một yếu tố quan trọng trong nghiên cứu quy mô lớn của Vương quốc Anh, theo thông tin được công bố trên tạp chí EClinical Medicine .

Khi các nhà nghiên cứu phân tích kết quả của một bài kiểm tra trí thông minh được thực hiện cho hơn 81.000 người, họ phát hiện ra rằng những người tham gia đã khỏi COVID-19 hoạt động kém hiệu quả hơn so với những người đồng nghiệp của họ chưa bao giờ dùng COVID-19. Mức độ kém hiệu quả tương quan với mức độ nghiêm trọng của bệnh tật, với những người đã được thở máy trong bệnh viện cho thấy sự thiếu hụt lớn nhất về nhận thức.

Trong một nghiên cứu được công bố vào tháng 7 năm 2021 trên Tạp chí Khoa học Thần kinh chỉ xem xét những người nhập viện vì COVID-19, một nửa số bệnh nhân cho biết suy nghĩ bị suy giảm và giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày sau sáu tháng kể từ khi xuất viện.

Mặc dù ai cũng biết rằng người lớn tuổi có thể dễ bị suy giảm nhận thức sau khi mắc bệnh hiểm nghèo, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng với COVID-19, những bệnh nhân trẻ tuổi cũng có nguy cơ mắc bệnh.

Trong một nghiên cứu được báo cáo trên tạp chí JAMA Network Open vào tháng 10 năm 2021, các nhà điều tra đã kiểm tra chức năng thần kinh ở một nhóm bệnh nhân tương đối trẻ (từ 38 đến 59 tuổi) vài tháng sau khi được điều trị COVID-19 ở bệnh viện ngoại trú, và nhận thấy rằng có tới 24% tiếp tục gặp một số khó khăn về nhận thức, bao gồm các vấn đề về bộ nhớ, tốc độ xử lý và khả năng phân tích.

Nguyên nhân gây ra tình trạng sương mù não

Nguyên nhân gây ra sương mù não hiện vẫn chưa được rõ ràng.

Tiến sĩ Spudich tin rằng nguyên nhân rất có thể liên quan đến chứng viêm do phản ứng miễn dịch của cơ thể tạo ra hơn là do chính virus. Cô cho biết phản ứng miễn dịch hoạt động quá mức, trong đó cơ thể bắt đầu tạo ra các kháng thể tự tấn công (được gọi là tự kháng thể), được cho là nguyên nhân gây ra các triệu chứng khác của COVID-19, bao gồm các vấn đề về hô hấp thường khiến bệnh nhân phải nhập viện.

Spudich chỉ ra các bệnh nhiễm virus khác, chẳng hạn như HIV / AIDS, trong đó hệ thống miễn dịch mất kiểm soát trong một số trường hợp có thể làm viêm não, dẫn đến suy giảm tinh thần.

Nếu phản ứng miễn dịch là nguyên nhân gây ra sương mù ở não, thì có thể là tình trạng viêm nhiễm trong cơ thể trở nên lan rộng đến não. Hoặc có thể là các tế bào miễn dịch “đi vào não để đuổi một ít virus ở đó,” Spudich nói, lưu ý rằng tất cả những điều này hiện chỉ là phỏng đoán.

Tuy nhiên, có một số nghiên cứu để chứng minh lý thuyết này. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Brain, Behavior, and Immunity số tháng 3 năm 2021 đã tìm thấy các tự kháng thể trong dịch não tủy (chất lỏng trong suốt bao quanh não và tủy sống) của bệnh nhân COVID-19 có các triệu chứng thần kinh.

Tất nhiên, có thể bản thân virus bằng cách nào đó xâm nhập vào não, có thể bằng cách di chuyển qua phần trên của mũi hoặc lây nhiễm qua các tế bào được biết là vượt qua hàng rào máu não. Nhưng cho đến nay, nghiên cứu đã không chứng minh đây là một yếu tố chính.

Ví dụ, trong một nghiên cứu của Đại học Columbia ở New York,  được công bố trên Brain vào tháng 9 năm 2021, không có bằng chứng nào về RNA hoặc protein của coronavirus được tìm thấy trong các mẫu tế bào não của 41 người đã chết vì COVID-19.

Thi Nguyên, Everydayhealth.com