Đột quỵ hai bên não: Điều trị và phục hồi như thế nào?

Để giúp bạn phục hồi sau đột quỵ hai bên, bài viết này sẽ giải thích nguyên nhân và triệu chứng của đột quỵ hai bên và nó khác với đột quỵ điển hình như thế nào. Sau đó, tìm hiểu về quá trình phục hồi chức năng.

1. Nguyên nhân nào gây ra đột quỵ ở cả hai bên não?

Khi đột quỵ xảy ra, nguồn cung cấp máu trong não bị tổn hại do động mạch bị tắc hoặc vỡ. Đây là một sự kiện y tế đe dọa tính mạng, vì các tế bào não cần máu giàu oxy để hoạt động.

Trước khi các bác sĩ tiến hành điều trị, họ phải biết loại đột quỵ đang xảy ra.

Loại đầu tiên, phổ biến hơn, được gọi là đột quỵ do thiếu máu cục bộ, xảy ra khi cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch trong não, cắt đứt nguồn cung cấp máu. Loại thứ hai, ít phổ biến hơn, được gọi là đột quỵ xuất huyết, xảy ra khi một động mạch trong não bị vỡ.

Đột quỵ là biến cố xảy ra khi nguồn cung cấp máu cho một phần não của chúng ta bị giảm hoặc mất

Thông thường, đột quỵ là một sự kiện cục bộ ảnh hưởng đến một trong hai bán cầu não.

Mỗi bán cầu não điều khiển chuyển động ở phía đối diện của cơ thể. Ví dụ, một cơn đột quỵ ở bán cầu não trái có thể dẫn đến chuyển động kém ở bên phải của cơ thể.

Tuy nhiên, khi chuyển động của cả hai bên cơ thể bị ảnh hưởng, nó thường là do nhiều lần đột quỵ ở cả hai bên não – đột quỵ hai bên.

Thật không may, chẩn đoán có thể khó khăn vì các triệu chứng đột quỵ điển hình có thể hiển thị khác nhau. Ví dụ, thay vì yếu một bên của cơ thể (một triệu chứng nổi tiếng của đột quỵ) thì cả hai bên của cơ thể có thể bị ảnh hưởng, làm cho nguyên nhân của tình trạng này ít rõ ràng hơn.

Hơn nữa, đột quỵ hai bên có thể không phải là kết quả của nhiều lần đột quỵ. Nói chung, mỗi bán cầu trong não là riêng biệt và gắn liền với nhau thông qua tiểu thể. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm hoi, thùy trán có thể chia sẻ nguồn cung cấp máu giữa cả hai bán cầu. Khi một cơn đột quỵ xảy ra ở khu vực chung này, nó có thể dẫn đến đột quỵ hai bên. Nhưng một lần nữa, điều này là hiếm.

Cũng như tất cả các trường hợp đột quỵ, điều trị kịp thời là cần thiết để khôi phục lưu lượng máu trong não và cứu sống người bệnh.

»»» Xem thêm: Đột quỵ bên trong nang não: Triệu chứng và sự phục hồi

2. Đột quỵ hai bên được điều trị như thế nào?

Điều trị đột quỵ hai bên xảy ra theo hai giai đoạn: điều trị đột quỵ và phục hồi não.

2.1 Điều trị đột quỵ

Khi có liên quan đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ (loại gây ra bởi cục máu đông), các bác sĩ thường có thể giải quyết nó bằng các loại thuốc làm tan cục máu đông như aspirin hoặc tPA. Khi không đủ thuốc (đặc biệt nếu đã quá nhiều thời gian kể từ khi cơn đột quỵ bắt đầu), các bác sĩ có thể sử dụng phẫu thuật để loại bỏ cục máu đông trong não.

Đột quỵ do xuất huyết (loại do vỡ động mạch) thường được điều trị thông qua phẫu thuật để sửa chữa động mạch bị vỡ và giảm sưng trong não.

Điều quan trọng cần biết là đột quỵ xuất huyết không được điều trị bằng thuốc làm tan cục máu đông, vì nó sẽ chỉ làm cho tình trạng chảy máu trong não trở nên tồi tệ hơn. Vì lý do này, không ai nên tự dùng aspirin cho các triệu chứng đột quỵ. Trong khi aspirin có thể giúp giảm đột quỵ do thiếu máu cục bộ, nó sẽ chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng chảy máu khi đột quỵ xuất huyết. Đây là lý do tại sao các bác sĩ phải chẩn đoán loại đột quỵ trước khi nhanh chóng bắt đầu điều trị.

Sau đột quỵ bệnh nhân cần phải phục hồi não càng sớm càng tốt

2.2 Phục hồi não

Một khi cơn đột quỵ đã được điều trị và lưu lượng máu trong não được phục hồi, sẽ có tin tốt và tin xấu. Tin xấu là tổn thương não là không thể phục hồi và các tế bào não đã chết trong cơn đột quỵ không thể quay trở lại.

Tin tốt là bộ não có khả năng phục hồi và có khả năng tự tua lại và phục hồi sau chấn thương. Quá trình này được gọi là sự dẻo dai thần kinh hay tính linh hoạt thần kinh.

Sự dẻo dai thần kinh cho phép các vùng não mới tiếp nhận chức năng đã mất. Ví dụ, nếu khả năng nói bị suy giảm sau một cơn đột quỵ hai bên, các vùng não mới có thể đảm nhận chức năng nói. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi người sống sót phải làm việc chăm chỉ, điều này được nhấn mạnh trong quá trình phục hồi chức năng.

3. Những ảnh hưởng có thể xảy ra sau đột quỵ hai bên não?

Khi bắt đầu phục hồi chức năng, đội ngũ y tế của bạn sẽ làm việc để chẩn đoán bất kỳ ảnh hưởng sau đột quỵ nào đã xảy ra.

Bác sĩ thần kinh của bạn là một người tuyệt vời để tìm hiểu thêm về các tác dụng phụ tiềm ẩn của đột quỵ. Họ có thể cung cấp thông tin về những vùng não bị ảnh hưởng bởi đột quỵ. Điều này có ý nghĩa mạnh mẽ đối với phục hồi sau này, bởi vì mỗi khu vực của não kiểm soát các chức năng khác nhau.

Ví dụ, nếu bán cầu não trái bị ảnh hưởng, người đó có thể gặp khó khăn về ngôn ngữ. Điều này là do trung tâm ngôn ngữ của não chủ yếu nằm ở bán cầu não trái.

Bởi vì đột quỵ hai bên ảnh hưởng đến cả hai bên của não, có rất nhiều ảnh hưởng có thể xảy ra, chẳng hạn như:

– Khó khăn về ngôn ngữ như mất ngôn ngữ hoặc mất khả năng nói
– Khó cử động ở cả hai bên của cơ thể, chẳng hạn như yếu hoặc tê liệt
– Suy giảm nhận thức như trí nhớ kém hoặc khó giải quyết vấn đề
– Chứng khó nuốt (khó nuốt)
– Các vấn đề về cảm giác như tê, ngứa ran hoặc đau sau đột quỵ

Các tác dụng phụ xảy ra sau đột quỵ hai bên rất khác nhau giữa những người sống sót. Mỗi bộ não được kết nối khác nhau, và mọi đột quỵ cũng khác nhau. Điều này có nghĩa là có vô số cách mà não có thể bị ảnh hưởng bởi đột quỵ.

Vì lý do này, bạn phải làm việc chặt chẽ với đội ngũ y tế của mình để chẩn đoán các tác dụng phụ sau đột quỵ và lập một kế hoạch phục hồi chức năng để tuân theo.

»»» Xem thêm: Viêm não sau đột quỵ nguy hiểm ra sao, phòng ngừa thế nào?

4. Quá trình phục hồi sau đột quỵ hai bên não

Phục hồi chức năng tập trung vào việc phục hồi các khả năng của bệnh nhân đã bị tổn hại do đột quỵ. Ví dụ, nếu giọng nói bị suy giảm do đột quỵ, việc phục hồi chức năng tập trung vào việc cải thiện khả năng giao tiếp của bệnh nhân.

May mắn thay, sự dẻo dai thần kinh giúp phục hồi khả năng. Nó đòi hỏi nỗ lực nhất quán từ phía người sống sót, vì bộ não dựa vào kinh nghiệm để tự quay lại. Nói cách khác, khi một người sống sót sau đột quỵ trải qua một điều gì đó một cách thường xuyên, đó là những gì não sẽ phản ứng lại.

Ví dụ, khi các bài tập trị liệu ngôn ngữ được thực hành một cách thường xuyên, não bộ sẽ phản ứng bằng cách tăng cường các con đường kiểm soát lời nói. Kinh nghiệm tiếp tục này là cách phục hồi chức năng hoạt động sau đột quỵ hai bên, hoặc bất kỳ loại đột quỵ nào khác.

Kiên trì tập vật lý trị liệu thường xuyên giúp kích thích tính dẻo dai của não để nhanh chóng phục hồi

Dưới đây là một số phương pháp có thể được sử dụng trong quá trình phục hồi chức năng:

4.1 Vật lý trị liệu

Sau đột quỵ hai bên, khả năng vận động của cả hai bên cơ thể thường bị suy giảm. Vật lý trị liệu nghiêm ngặt và bài tập phục hồi chức năng đột quỵ có thể giúp cải thiện tác dụng phụ này.

4.2 Bài tập thụ động

Nếu đột quỵ hai bên dẫn đến tê liệt sau đột quỵ, thì tập thể dục thụ động có thể giúp cải thiện khả năng vận động và khuyến khích lưu lượng máu ở các chi bị ảnh hưởng. Điều này có thể được thực hiện bằng cách nhờ người chăm sóc hỗ trợ các bộ phận cơ thể của bạn bằng các chuyển động khác nhau.

4.3 Liệu pháp ngôn ngữ

Những người sống sót có thể làm việc với các chuyên gia được gọi là Nhà bệnh học ngôn ngữ nói để lấy lại các kỹ năng giao tiếp, nhận thức và nuốt.

»»» Xem thêm: 9 khu vực chính của não bị ảnh hưởng bởi đột quỵ

4.4 Liệu pháp nghề nghiệp

Đôi khi, một cơn đột quỵ nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến khả năng sống độc lập của một người. Các nhà trị liệu nghề nghiệp được đào tạo để giúp những người sống sót giành lại sự độc lập với các hoạt động của cuộc sống hàng ngày.

Đây là những phương pháp phục hồi chức năng phổ biến nhất được sử dụng để phục hồi sau đột quỵ hai bên. Tuy nhiên, nó không phải là một danh sách đầy đủ. Thay vào đó, hãy làm việc với các nhà trị liệu của bạn để tạo ra một kế hoạch phục hồi chức năng nhắm vào các nhu cầu và mục tiêu riêng của bạn.

Đột quỵ hai bên là một trường hợp hiếm gặp có thể xảy ra do nhiều lần đột quỵ ở cả hai bên não hoặc một trường hợp duy nhất mà đột quỵ ở một bán cầu ảnh hưởng đến bán cầu còn lại.

May mắn thay, có hy vọng phục hồi. Bằng cách tham gia vào liệu pháp nghiêm ngặt, bạn có thể phục hồi cơ thể và tâm trí của mình, đồng thời giúp giảm thiểu các tác dụng phụ khác có thể xảy ra.

Phối hợp chặt chẽ với các bác sĩ và nhà trị liệu của bạn để đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp với nhu cầu riêng của bạn. Chúc bạn may mắn trên con đường hồi phục!

Tuấn Khang, benhdotquy.net