Cứu sống nữ sinh lớp 12 bị đột quỵ não

Nữ sinh là em B.K. (18 tuổi, ngụ Long An). Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng co giật, hôn mê sâu, liệt 1/2 người bên trái, phản xạ ánh sáng yếu, phải thở máy qua nội khí quản.

Trước đó, sau khi đi học về, khi em K. vào phòng tắm thay quần áo và đi ra ngoài thì đột ngột bất tỉnh, lên cơn co giật mạnh, hôn mê. 

Gia đình lập tức đưa em K. tới Bệnh viện Xuyên Á cấp cứu. Kết quả chụp CT Scanner não cho thấy tình trạng xuất huyết não đồi thị bên phải, xuất huyết não thất lượng nhiều kèm giãn não thất cấp. 

Nữ sinh lớp 12 bị đột quỵ sau khi đi học về. (Ảnh: Thanhnien)

Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật cấp cứu khẩn cấp và nhanh chóng được chuyển từ khoa cấp cứu lên phòng mổ.

Các bác sĩ khoa ngoại thần kinh thực hiện phẫu thuật cấp cứu đặt dẫn lưu não thất ra ngoài, kết hợp sử dụng thuốc qua đường dẫn lưu vào não thất. Đây là một tiến bộ mới trong y học điều trị các trường hợp xuất huyết não thất, giảm tỷ lệ tử vong một cách đáng kể.

Kết quả chụp CT Scanner kiểm tra mỗi 24 giờ cho thấy, khối máu trong não thất tan nhiều và lưu thông dịch não tủy trở lại ổn định. Hiện tại, bệnh nhân tỉnh táo, nói tốt, có thể tự thở và vận động các tay, chân, sức cơ bên trái cải thiện.

Theo bác sĩ Trương Thái Dương, Trưởng khoa Ngoại thần kinh – Bệnh viện Xuyên Á, với các trường hợp bệnh nhân đột ngột đau đầu dữ dội, giảm tri giác, bất tỉnh, hôn mê sâu thì cần được đưa ngay đến các bệnh viện lớn có chuyên khoa ngoại thần kinh. Nếu trường hợp đột quỵ do xuất huyết não thì thời gian cấp cứu bệnh nhân là thời gian vàng, càng sớm càng tốt. Vì trường hợp xuất huyết này bệnh nhân có thể tử vong bất kỳ lúc nào; hoặc nếu can thiệp trễ, khi đã hôn mê quá sâu, não bị chèn ép quá nhiều thì dù có thể giữ được mạng sống nhưng khả năng hồi phục rất thấp.

Dấu hiệu nhận biết đột quỵ não

Đột quỵ là bệnh lý cấp tính, yêu cầu đến bệnh viện có khả năng cấp cứu, điều trị càng sớm càng tốt. Để làm được điều đó trước tiên cần nhận diện được dấu hiệu đột quỵ, có như vậy mới nhận thức đúng và đưa ra hướng xử lý kịp thời.

Mặt, miệng méo một bên: Người bị đột quỵ thường có biểu hiện mặt thiếu cân xứng, nhân trung hơi lệch qua một bên so với bình thường, nếp mũi má bên yếu bị rũ xuống.

Yếu liệt nửa người: Người bị đột quỵ sẽ có cảm giác cánh tay hoặc chân đột ngột yếu đi, tê mỏi, khó cử động, khó thao tác, không nhấc chân – tay lên được. Chẳng hạn khi đang ăn cơm, người bệnh đột ngột không cầm muỗng – đũa lên được, mặc dù đã rất cố gắng.

Nói ngọng, nói lắp: Người bị đột quỵ sẽ rất khó khăn trong vấn đề ngôn ngữ, vì khi đó môi lưỡi thường bị tê cứng, miệng khó mở, phải gắng sức mới nói được, do đó tiếng nói có thể bị méo, ngọng bất thường.

Đau đầu dữ dội: Một số người đã từng bị đột quỵ miêu tả rằng, cơn đau đầu mà họ gặp phải rất dữ dội, chưa bao giờ trong đời gặp phải cơn đau đầu đến mức như vậy. Đây là triệu chứng nặng và khá phổ biến của bệnh đột quỵ, nhất là người bệnh có tiền sử bị đau nửa đầu.

Rối loạn trí nhớ: Người bệnh không nhận thức được, mắt mờ, tai ù nghe không rõ.

Thị lực giảm, nhìn mờ dần cả hai mắt hoặc một mắt: tuy nhiên biểu hiện này không rõ ràng như các dấu hiệu yếu cơ mặt, yếu tay và các vấn đề về ngôn ngữ. Chỉ có người bệnh khi nhận thấy mình có dấu hiệu này thì nên yêu cầu được cấp cứu ngay.

Chóng mặt: cơ thể bị mất thăng bằng hoặc không thể thực hiện vận động theo ý muốn…

Khó thở hoặc tim đập nhanh: Một nghiên cứu về những khác biệt giới trong đột quỵ cho thấy phụ nữ dễ bị các triệu chứng khó thở hoặc tim đập nhanh khi đột quỵ.

Nếu bạn nhận thấy một trong những dấu hiệu trên hãy gọi xe cấp cứu ngay lập tức. Hãy nhớ rằng các bác sĩ chỉ có 6 tiếng từ khi khởi phát các dấu hiệu để cứu chữa cho người bệnh và trả lại cho cuộc sống bình thường cho họ.

Cách xử trí khi phát hiện bệnh nhân đột quỵ

Khi phát hiện người có các dấu hiệu đột quỵ, cần xử trí đúng cách:

– Gọi xe đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.

– Để người bệnh nằm xuống chỗ thoáng, nghiêng qua một bên nếu nôn ói; móc hết đàm nhớt cho bệnh nhân dễ thở.

– Không tự ý cho uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác.

– Không để nằm chờ xem có khỏe lại không.

– Không cạo gió, cắt lễ, cúng vái…

– Phải đưa người bệnh vào bệnh viện càng nhanh càng tốt để có thể cứu sống kịp thời các phần não chưa chết nhưng đang bị thiếu máu nuôi, đang bị sưng, hoặc bị chèn ép.

Phương Nguyên, Minh Huy