Tại sao nhiều người sống sót sau đột quỵ không được dùng statin?

Tại sao nhiều người sống sót sau đột quỵ không được dùng statin? – Ảnh: Heart

Statin giúp bảo vệ tim và não bằng cách ngăn chặn các mảng động mạch (tích tụ cholesterol, canxi và các chất khác trong mạch máu) ngăn chặn lưu lượng máu và gây ra đau tim hoặc đột quỵ. Đối với những bệnh nhân có tiền sử mắc các bệnh như vậy, các hướng dẫn khuyến cáo sử dụng statin để giảm LDL, hay còn gọi là cholesterol “xấu”.

Trong nghiên cứu mới, được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu đã kiểm tra hơn 3.200 hồ sơ bệnh nhân từ năm 2015. Khoảng 2.200 người đã mắc bệnh tim, bao gồm cả cơn đau tim trước đó hoặc mạch vành. Khoảng 400 người có tiền sử bệnh mạch máu não – đột quỵ, đột quỵ nhỏ hoặc hẹp động mạch cảnh. Những người còn lại mắc cả bệnh tim và mạch máu não.

Những người mắc bệnh mạch máu não ít có khả năng được điều trị bằng statin hơn 36% so với những người bị bệnh tim và ít hơn 40% khả năng nhận được statin ở liều khuyến cáo. Sự khác biệt vẫn tồn tại ngay cả sau khi các nhà nghiên cứu xem xét các yếu tố như tuổi tác, giới tính, chủng tộc, thu nhập và sự tin tưởng vào các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Những người bị cả bệnh tim và mạch máu não có mức độ sử dụng statin tương tự như những người chỉ bị bệnh tim. Ba nhóm không khác nhau về tác dụng phụ được báo cáo về tính an toàn và hiệu quả của statin hoặc nguy cơ bệnh tim mạch.

Tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Ying Xian Xian, phó giáo sư thần kinh và y học tại Viện nghiên cứu lâm sàng Duke ở Durham, Bắc Carolina, cho biết: “Càng giảm nhiều LDL (cholesterol) khi điều trị bằng statin, thì lợi ích càng lớn về mặt giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Nhưng trong khi 84% bệnh nhân trong nghiên cứu được dùng statin, thì chưa đến một nửa ở mức khuyến cáo.Một số bệnh nhân không dung nạp tốt statin. Nhưng các yếu tố khác cũng có thể gây ra tình trạng lạm dụng thuốc – chẳng hạn như lo sợ thuốc có thể gây ra đột quỵ chảy máu. Mặc dù mối quan tâm đó đang được tranh luận, bằng chứng cho thấy rằng bất kỳ nguy cơ đột quỵ nào như vậy đều được bù đắp bởi lợi ích của việc ngăn ngừa các bệnh tim mạch khác.”

“Nhưng có thể có những lý do khác dẫn đến việc lạm dụng statin ở những người bị bệnh mạch máu não. Có thể họ có nhiều khả năng hơn những người bị bệnh tim có hoàn cảnh y tế khiến bác sĩ phải tạm dừng liệu pháp giảm cholesterol tích cực, chẳng hạn như chảy máu trước trong hộp sọ.” – Tiến sĩ Dawn Bravata, giáo sư y khoa kiêm trợ giảng thần kinh học tại Trường Y Đại học Indiana, không tham gia vào nghiên cứu mới, cho biết.

Nghiên cứu khác cũng cho thấy những người sống sót sau cơn đau tim có nhiều khả năng được chăm sóc theo dõi trực tiếp hơn những người sống sót sau đột quỵ – và việc chăm sóc đó có liên quan đến việc cải thiện việc quản lý các yếu tố nguy cơ. Có lẽ các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc chính và bác sĩ thần kinh, những bác sĩ có khả năng chăm sóc bệnh nhân mạch máu não nhất, ít có khả năng hơn bác sĩ tim mạch kê toa statin theo khuyến cáo, Bravata nói.

Để đảm bảo kê toa statin phù hợp, Xian cho biết các bác sĩ nên sử dụng các công cụ đánh giá rủi ro, thảo luận về rủi ro và phương pháp điều trị với bệnh nhân, đồng thời hiểu mối quan tâm của họ.

Ông nói thêm: “Bệnh nhân nên chủ động hơn về sức khỏe của bản thân. “Đối với cả những người khỏe mạnh và những cá nhân đã mắc bệnh tim mạch xơ vữa động mạch, hầu hết mọi người có thể giảm nguy cơ của họ thông qua thay đổi lối sống lành mạnh hơn.”

Anh Thi, theo Heart