Nghe nhạc giúp hỗ trợ phục hồi cho bệnh nhân đột quỵ

Theo nghiên cứu mới được công bố trực tuyến trên tạp chí y khoa Brain ngày 20 tháng 2, nghe nhạc trong giai đoạn đầu sau đột quỵ có thể cải thiện khả năng hồi phục của bệnh nhân.

Các nhà nghiên cứu từ Phần Lan phát hiện ra rằng nếu bệnh nhân đột quỵ nghe nhạc vài giờ mỗi ngày, trí nhớ và sự tập trung chú ý của họ hồi phục tốt hơn và họ có tâm trạng tích cực hơn so với những bệnh nhân không nghe bất cứ thứ gì hoặc nghe sách nói. Các nhà nghiên cứu tin rằng nó có ý nghĩa quan trọng đối với thực hành lâm sàng.

Nghe nhạc giúp bệnh nhân đột quỵ lấy lại tinh thần tích cực và tăng khả năng phục hồi sớm

“Theo kết quả của những phát hiện của chúng tôi, gợi ý rằng việc nghe nhạc hàng ngày trong thời gian hồi phục sớm sau đột quỵ mang lại một bổ sung có giá trị cho việc chăm sóc bệnh nhân – đặc biệt nếu các hình thức phục hồi chức năng tích cực khác chưa khả thi ở giai đoạn này”, Teppo Särkämö, tác giả đầu tiên của nghiên cứu cho biết.

Särkämö, một nghiên cứu sinh tại Đơn vị Nghiên cứu Nhận thức Não bộ, Khoa Tâm lý, tại Đại học Helsinki và tại Trung tâm Nghiên cứu Não bộ Helsinki, tập trung vào những bệnh nhân bị đột quỵ động mạch não giữa bán cầu trái hoặc phải (MCA). Ông và các đồng nghiệp của mình đã tuyển chọn 60 bệnh nhân vào thử nghiệm ngẫu nhiên, có đối chứng và bắt đầu làm việc với họ càng sớm càng tốt sau khi họ nhập viện.

“Chúng tôi nghĩ rằng điều quan trọng là phải bắt đầu nghe càng sớm càng tốt trong giai đoạn cấp tính sau đột quỵ, vì não có thể trải qua những thay đổi mạnh mẽ trong những tuần và tháng đầu tiên hồi phục và chúng tôi biết những thay đổi này có thể được tăng cường nhờ kích thích từ môi trường, “Särkämö giải thích.

Hầu hết các bệnh nhân gặp vấn đề với cử động và các quá trình nhận thức, chẳng hạn như sự chú ý và trí nhớ, do hậu quả của đột quỵ. Các nhà nghiên cứu đã chỉ định ngẫu nhiên họ vào một nhóm nghe nhạc, một nhóm ngôn ngữ hoặc một nhóm đối chứng.

Trong hai tháng tiếp theo, nhóm âm nhạc và ngôn ngữ nghe nhạc hàng ngày mà họ tự chọn (trong bất kỳ thể loại âm nhạc nào, chẳng hạn như pop, cổ điển, jazz hoặc dân gian) hoặc sách nói, trong khi nhóm đối chứng không nhận được tài liệu nghe nào. Tất cả các nhóm đều được phục hồi chức năng đột quỵ tiêu chuẩn. Các nhà nghiên cứu đã theo dõi và đánh giá các bệnh nhân trong vòng 6 tháng sau đột quỵ, và 54 bệnh nhân đã hoàn thành nghiên cứu.

“Chúng tôi nhận thấy rằng ba tháng sau cơn đột quỵ, trí nhớ được cải thiện từ tuần đầu tiên sau đột quỵ là 60% ở người nghe nhạc, 18% ở người nghe sách nói và 29% ở người không nghe. Tương tự, khả năng tập trung chú ý để kiểm soát và thực hiện các hoạt động trí óc và giải quyết xung đột giữa các phản ứng đã được cải thiện 17% ở người nghe nhạc, nhưng không có cải thiện nào được quan sát thấy ở người nghe sách nói và người không nghe. Những khác biệt này về cơ bản vẫn giống nhau sáu tháng sau khi đột quỵ.”

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nhóm nghe nhạc ít có tâm trạng chán nản và bối rối hơn so với những bệnh nhân trong nhóm đối chứng.

Särkämö cho biết: “Những khác biệt này trong quá trình phục hồi nhận thức có thể được cho là trực tiếp do hiệu quả của việc nghe nhạc. “Hơn nữa, thực tế là hầu hết âm nhạc (63%) cũng chứa lời bài hát cho thấy rằng chính thành phần âm nhạc (hoặc sự kết hợp giữa âm nhạc và giọng nói) đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện sự hồi phục của bệnh nhân.”

“Tôi muốn nhấn mạnh thực tế rằng đây là một phát hiện mới được thực hiện trong một nghiên cứu duy nhất đầy hứa hẹn nhưng sẽ phải được nhân rộng và nghiên cứu thêm trong các nghiên cứu trong tương lai để hiểu rõ hơn về các cơ chế thần kinh cơ bản. Vì kết quả dựa trên một nhóm nghiên cứu, tôi cũng sẽ cảnh báo mọi người không coi đó là bằng chứng cho thấy việc nghe nhạc phù hợp với từng bệnh nhân. “Särkämö tiếp tục.

Các nhà nghiên cứu cho biết có thể có 3 cơ chế thần kinh mà âm nhạc có thể giúp bệnh nhân đột quỵ phục hồi:

• Tăng cường kích thích sự tỉnh táo, sự chú ý và tâm trạng, được điều khiển bởi hệ thống dopaminergic mesocorticolimbic – một phần của hệ thống thần kinh có liên quan đến cảm giác thích thú, sự kích thích, động lực và trí nhớ;
• Trực tiếp kích thích phục hồi các vùng não bị tổn thương;
• Kích thích các cơ chế tổng quát khác liên quan đến tính khả biến thần kinh (còn được gọi là tính mềm dẻo thần kinh, hoặc tính dẻo của não) – khả năng não bộ sửa chữa và làm mới mạng lưới thần kinh của nó sau khi bị tổn thương.

“Nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng trong những tuần và tháng đầu tiên sau đột quỵ, bệnh nhân thường dành khoảng 3/4 thời gian mỗi ngày cho các hoạt động không phải trị liệu, chủ yếu là trong phòng của họ, không hoạt động và không có tương tác, ngay cả khi khoảng thời gian này là lý tưởng để tập luyện phục hồi theo quan điểm về độ dẻo của não. Nghiên cứu của chúng tôi lần đầu tiên cho thấy nghe nhạc trong giai đoạn quan trọng này có thể tăng cường phục hồi nhận thức và ngăn ngừa tâm trạng tiêu cực, và nó có ưu điểm là chi phí rẻ và dễ thực hiện, “Särkämö kết luận.

Văn Tuấn