Các bệnh nhiễm trùng như cảm lạnh, thủy đậu có liên quan đến nguy cơ đột quỵ ở trẻ em

Tin tốt là đột quỵ ở trẻ em vẫn còn khá ít và một trong những nghiên cứu cho thấy rằng vắc xin ở trẻ em dường như cung cấp một số biện pháp bảo vệ chống lại đột quỵ ở trẻ em.

Tiến sĩ Heather Fullerton, một tác giả tham gia ba nghiên cứu cho biết: “Trẻ em bị đột quỵ có nhiều khả năng đã bị nhiễm trùng gần đây hơn so với nhóm trẻ không bị đột quỵ. Có một mối liên quan đặc biệt mạnh mẽ đối với tình trạng nhiễm trùng trong tuần trước khi đột quỵ, làm tăng gần gấp 7 lần nguy cơ đột quỵ.”

Tuy nhiên, hầu hết các bậc cha mẹ không cần quá lo lắng về đột quỵ, Fullerton nói thêm: “Rõ ràng, nhiễm trùng rất phổ biến và đột quỵ rất hiếm ở trẻ em. Điều đang xảy ra là nhiễm trùng đang đóng vai trò là nguyên nhân dẫn đến đột quỵ ở những trẻ em có khả năng bị đột quỵ”.

Fullerton là giám đốc của Trung tâm Đột quỵ Nhi khoa và Bệnh mạch máu não tại Đại học California, San Francisco. Cô và các đồng nghiệp của mình đã trình bày những phát hiện tại một cuộc họp của Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ, ở San Diego.

Các nghiên cứu mà Fullerton tham gia đều là một phần của một nghiên cứu lớn hơn về tác động mạch máu của nhiễm trùng ở trẻ em. Tại thời điểm phân tích về các bệnh nhiễm trùng và vắc xin thông thường, cũng như nghiên cứu về virus herpes và nguy cơ đột quỵ, các nhà nghiên cứu đã tuyển chọn 310 trẻ em đã từng bị đột quỵ. Tuổi trung bình là khoảng 7 tuổi.

Cha mẹ nên chích ngừa phòng các bệnh nhiễm trùng cho con để giảm nguy cơ đột quỵ

Nghiên cứu thứ ba, xem xét parvovirus – nguyên nhân gây ra bệnh thứ năm – bao gồm các mẫu máu của 162 trẻ em đã bị đột quỵ. Tất cả các nghiên cứu đều có một nhóm so sánh của những đứa trẻ không bị đột quỵ.

Nghiên cứu đầu tiên cho thấy rằng bị nhiễm trùng ít hơn một tuần trước khi bị đột quỵ có liên quan đến nguy cơ đột quỵ cao hơn 6,5 lần. Loại nhiễm trùng phổ biến nhất được báo cáo trong nghiên cứu này là nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Nghiên cứu này cũng cho thấy rằng trẻ em chỉ tiêm một số, ít hoặc không có loại vắc xin nào được khuyến cáo thời thơ ấu có nguy cơ đột quỵ cao hơn 6,7 lần. Theo nghiên cứu, việc từng tiêm vắc xin sởi – quai bị – rubella (MMR), bại liệt hoặc phế cầu có khả năng bảo vệ đáng kể khỏi đột quỵ.

Trong nghiên cứu thứ hai, các nhà nghiên cứu tìm kiếm bằng chứng về nhiễm trùng herpes trước khi đột quỵ. Họ đã xét nghiệm vi rút herpes simplex 1 và 2, cytomegalovirus, vi rút Epstein-Barr và vi rút varicella zoster (thường được gọi là bệnh thủy đậu). Họ đã tìm thấy bằng chứng về vi rút herpes cấp tính gần đây ở 41% trẻ em bị đột quỵ. Theo Fullerton, loại virus herpes phổ biến nhất được tìm thấy là herpes simplex 1, gây ra mụn rộp ở môi.

Fullerton cho biết nghiên cứu parvovirus chỉ là một cái nhìn ban đầu để xem liệu có mối liên hệ nào không. Trong số 162 trẻ em bị đột quỵ, họ tìm thấy 10 trẻ có bằng chứng nhiễm vi rút parvovirus B-19 và không bị nhiễm trùng trong số 36 trẻ không bị đột quỵ. Bà nói: “Thật bất ngờ khi phát hiện ra rất nhiều ca nhiễm vi rút parvovirus trong nhóm đột quỵ. Chúng tôi sẽ theo dõi nghiên cứu này.”

Bởi vì các nghiên cứu đã được trình bày tại một cuộc họp y tế, dữ liệu và kết luận nên được xem như là sơ bộ cho đến khi được xuất bản trên một tạp chí được bình duyệt. Các nghiên cứu đã không thiết lập mối quan hệ nguyên nhân và kết quả, một chuyên gia lưu ý.

“Đây là những nghiên cứu có bệnh chứng xem xét những người bị đột quỵ so với những người kiểm soát – bạn không so sánh với dân số chung. Vì vậy, cần lưu ý rằng mặc dù có những mối liên quan chặt chẽ, đột quỵ ở trẻ em vẫn là một điều rất hiếm gặp”. Tiến sĩ Kenneth Bromberg, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Vắc-xin kiêm chủ nhiệm khoa nhi tại Trung tâm Bệnh viện Brooklyn, ở Thành phố New York cho biết.

Ông nói: “Mục đích của những nghiên cứu này là để hiểu rõ hơn về đột quỵ chứ không phải để báo động cho công chúng.”

Bromberg nói: “Trong tất cả các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn mà họ đã đề cập, yếu tố mà chúng tôi thực sự có thể kiểm soát được là bệnh thủy đậu, và tôi khuyên bạn nên tiêm vắc xin thủy đậu để bảo vệ chống lại bệnh thủy đậu và để tăng cường khả năng bảo vệ chống lại một điều không phổ biến – đột quỵ ở trẻ em”. Ông lưu ý rằng các nhà nghiên cứu đã cố gắng phát triển một loại vắc-xin cho virus herpes simplex 2, nhưng cho đến nay vẫn chưa thành công.

Tác giả nghiên cứu Fullerton nói rằng nếu cha mẹ nhận thấy các dấu hiệu bệnh tật ở trẻ em, thì sẽ có một phương pháp điều trị nhiễm virus, nếu bệnh bắt đầu sớm trong quá trình nhiễm trùng. Và, mặc dù cả hai chuyên gia không thể giải thích lý do tại sao, Fullerton nói, “Những đứa trẻ được tiêm chủng nhiều hơn có xu hướng có tỷ lệ đột quỵ thấp hơn. Đó là một lý do nữa để đưa con bạn đi tiêm phòng.”

Ngoài một ca nhiễm trùng gần đây, không có nhiều yếu tố nguy cơ gây đột quỵ ở trẻ em được biết đến. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, một trong những yếu tố nguy cơ mạnh là chấn thương đầu hoặc cổ gần đây. AHA ước tính rằng đột quỵ ảnh hưởng đến gần 5 trong số 100.000 trẻ em ở Hoa Kỳ mỗi năm.

Các dấu hiệu cha mẹ nên tìm ở trẻ em cũng giống như ở người lớn:

• Yếu hoặc tê đột ngột ở một bên của cơ thể hoặc mặt
• Khó nói đột ngột
• Các vấn đề về thị lực đột ngột
• Đột ngột gặp khó khăn khi đi bộ
• Chóng mặt
• Đau đầu đột ngột, dữ dội

Trẻ em cũng có thể bị co giật khi bị đột quỵ, đặc biệt là trẻ nhỏ, theo một nghiên cứu thứ tư được trình bày tại cuộc họp về đột quỵ của các nhà nghiên cứu Úc. Đáng báo động là nghiên cứu này cho thấy chỉ có khoảng một nửa số phụ huynh gọi điện khẩn cấp ngay lập tức.

Thời gian trung bình trước khi cha mẹ đưa trẻ đến phòng cấp cứu là gần hai giờ, và một số cha mẹ mất đến cả ngày. Tuy nhiên, nhanh chóng đến bệnh viện là điều tối quan trọng khi ai đó đang bị đột quỵ. Thuốc ngăn chặn cơn đột quỵ có thể ngăn chặn đột quỵ và hạn chế thiệt hại mà nó gây ra, nhưng chỉ khi được sử dụng trong vòng vài giờ sau khi các triệu chứng bắt đầu.

Vì vậy, nếu bạn nghĩ rằng bạn thấy các dấu hiệu đột quỵ ở con mình, hãy gọi ngay cho cấp cứu, tác giả của nghiên cứu khuyên.

Diệu Nhi